صف خرید و صف فروش در بورس چیست؟

در این مقاله آموزش بورس به بررسی مفهوم صف خرید و صف فروش در بورس و دلایل تشکیل آن می‌پردازیم. استراتژی معاملاتی هنگام خرید و فروش سهام در صف چگونه است؟ در انتهای این مقاله با معرفی 2 فیلتر بورسی، براحتی می‌توانید تمامی نمادهای بورسی با صف خرید و فروش را در سایت TSETMC مشاهده کنید.

دلیل تشکیل صف خرید و فروش

دامنه نوسان روزانه در بورس دارای محدودیت است. بدین‌صورت که برای اکثر سهام در شرایط عادی بازار، قیمت‌ها نسبت به قیمت پایانی روز قبل می‌تواند 5% نوسان داشته باشد. برای مثال اگر قیمت پایانی در روز قبل 1000 تومان باشد قیمت مجاز امروز جهت ثبت سفارش بین 950 و 1050 تومان است. یعنی افراد نمی‌توانند سفارشی با قیمت کمتر از 950 و بیشتر از 1050 ثبت کنند.

جلوگیری از تاثیر منفی هیجانات معامله‌گران روی قیمت سهام، کاهش ریسک بازار بورس، کاهش دستکاری قیمت‌ها توسط سوداگران بورسی، جلوگیری از نوسان غیرمنطقی و شفافیت بیشتر قیمت‌ها از مزیت‌های دامنه نوسان روزانه است. اما یکی از معایب دامنه نوسان قیمت در بورس، تشکیل صف خرید و فروش سهام است.در واقع بیشترین قیمت مجاز روزانه باعث ایجاد صف خرید و کمترین قیمت مجاز نیز باعث ایجاد صف فروش می‌شود.

صف خرید در بورس چیست؟

فرض کنید قیمت پایانی سهام شرکت X در روز قبل 1000 تومان است. بنابراین حداکثر قیمت قابل ثبت برای خرید در روز جاری، 1050 تومان خواهد بود. اگر سهامداران قصد فروش سهام خود در بیشترین قیمت مجاز روزانه را نداشته باشند صف خرید تشکیل می‌شود. به بیان بهتر اگر تقاضای خرید در حداکثر قیمت مجاز روزانه بیشتر از عرضه سهام باشد صف خرید خواهیم داشت. البته هیچ لزومی ندارد که صف خرید پابرجا بماند. گاهی اوقات ظرف چند دقیقه صف خرید با عرضه‌های آبشاری حقوقی‌ها جمع می‌شود!

نحوه تشخیص صف خرید

شکل زیر صف خرید در نماد غگل را نشان می‌دهد. هنگام صف خرید، در کادر “فروش” هیچ سفارشی برای فروش سهام ثبت نشده است.

از آنجایی که خریداران دست به نقد وجود دارد بنابراین تمامی سفارش‌های فروش در لحظه انجام می‌شود. تا زمانی که حجم سفارشات فروش کمتر از حجم سفارشات خرید ثبت‌شده باشد صف خرید پابرجا است.

ممکن است سهام یک شرکت از همان ابتدای شروع بازار صف خرید شود. گاهی اوقات هم در طول بازار تقاضای خرید به تقاضای فروش غلبه می‌کند و صف خرید تشکیل می‌شود. شکل زیر مربوط به نماد بورسی ولیز، از همان ابتدای بازار صف خرید بوده است. همچنین 5.8 میلیون برگه سهام توسط سهامداران به صف خرید داده شده است. نهایتا به دلیل بیشتر بودن تقاضا نسبت به عرضه، همچنان با صف خرید روبه‌رو هستیم.

فیلتر صف خرید

برای مشاهده صف‌های خرید امروز در بورس تهران به راحتی میتوانید از فیلتر زیر استفاده کنید.

(pd1)==(tmax) && (qd1) != 0

بحث فیلتر نویسی در بورس کمی تخصصی است که توضیح آن خارج از آموزش امروز ماست. برای استفاده از این فیلتر، ابتدا وارد سایت TSETMC شوید سپس روی گزینه “دیده بان بازار” کلیک کنید. حال در صفحه دیده‌بان بازار بورس روی گزینه “فیلتر” کلیک کنید. سپس در قسمت “شرط” عبارت بالا را وارد کنید. نهایتا مطابق شکل زیر تمامی سهامی که امروز صف خرید بودند را به شما نشان می‌دهد.

صف فروش در بورس چیست؟

“صف فروش سهام” دقیقا نقطه مقابل “صف خرید” در بورس است. همان شرکت X با قیمت پایانی روز قبل 1000 تومان را درنظر بگیرید. بنابراین در روز جاری، کمترین قیمت مجاز برای ثبت سفارش 950 تومان است. حال اگر معامله گران قصد خرید سهام در حداقل قیمت را نداشته باشند صف فروش تشکیل می‌شود. در واقع اگر عرضه سهام در کمترین قیمت مجاز روزانه بیشتر از تقاضای خرید باشد صف فروش خواهیم داشت.

نحوه تشخیص صف فروش

شکل زیر صف فروش در نماد فملی را نشان می‌دهد. هیچ سفارشی برای خرید سهام در کادر “خرید” ثبت نشده است. ممکن است معامله‌گرانی اقدام به خرید سهام از صف فروش کنند! اما تا زمانی که حجم خرید کمتر از حجم سفارشات فروش ثبت‌شده باشد صف فروش به قوت خود باقی است. البته پُر واضح است که هر لحظه امکان جمع شدن صف فروش وجود دارد.

مطابق شکل زیر، نماد شبندر از همان ثانیه ابتدایی بازار صف فروش بوده است. همچنین 21.6 میلیون برگه سهام توسط معامله‌گران از صف فروش خریداری شده است. اما به دلیل بیشتر بودن عرضه از تقاضا، صف فروش تا انتهای بازار جمع نشده است.

فیلتر صف فروش

برای مشاهده صف‌های فروش امروز در بورس تهران، می‌توانید از فیلتر صف فروش استفاده کنید.

(po1)==(tmin) && (qo1)!=0

شما می‌توانید از این فیلتر در حین ساعات کاری بازار (بصورت لحظه‌ای) و هم در پایان بازار استفاده کنید. در شکل زیر لیست تمام نمادهای بورسی صف فروش را بصورت لحظه‌ای مشاهده می‌کنید.

صف خرید و فروش در بورس چه زمانی تشکیل می‌شود؟

1. انتشار اخبار و شایعات مثبت و منفی (مثل خبر کشف واکسن کرونا توسط شرکت داروسازی X)
2. واکنش بازار نسبت به نمودار قیمتی و تحلیل تکنیکال
3. انتشار گزارش و تغییر در وضعیت صورت‌های مالی شرکت در سایت کدال
4. انتشار گزارش مبنی بر افزایش سرمایه
5. بدون هیچ دلیل خاص و صرفا سفته‌بازی!

اشتباهات رایج معامله‌گران و نکات مهم هنگام صف خرید فروش

• اگر جزء تازه‌واردان بورسی هستید، به شما توصیه می‌کنیم از نشستن در صف خودداری کنید! افراد حرفه‌ای بورس کاملا می‌دانند تازه‌واردان بورسی در شرایط مختلف چه تصمیمی می‌گیرند و طبق آن معامله می‌کنند! به زبان ساده‌تر، افراد حرفه‌ای می‌دانند اگر اقدام X را انجام دهند، تازه‌واردان بورسی به احتمال زیاد اقدام Y را انجام می‌دهند که کاملا مطابق میل آنهاست! بنابراین احساسی عمل نکنید.
• قرار نیست صف خرید و فروش دائمی باشد! بازار بورس به اندازه کافی فرصت برای کسب سود دارد. همچنین گاهی اوقات سهامی امروز صف خرید بوده اما روز کاری بعد صف فروش شده است!
• هنگامی که قصد فروش سهام خود در صف فروش را دارید، از “حجم نمایشی” استفاده نکنید. چرا که اگر قصد فروش 1000 برگه سهام را داشته باشید و حجم نمایشی را روی 500 قرار بدهید! با فروش تعداد 500 برگه سهام شما، بقیه سفارش شما به انتهای صف فروش می‌رود. بالطبع برای صف خرید نیز همین گونه است.