کد بورسی چیست؟ + مراحل دریافت کد سهامداری

اولین قدم برای ورود به دنیای آموزش بورس، دریافت کد بورسی و سپس ثبت‌نام در یک کارگزاری است. وقتی که برای اولین بار در بورس ثبت نام میکنید سازمان بورس اوراق بهادر کدی را برای شما صادر میکند. این کد به کد سهامداری نیز معروف است. در واقع هویت شما در بازار بورس توسط این کد شناخته میشود. در این آموزش قصد داریم به معرفی کد بورسی، مدارک و شرایط لازم برای دریافت آن و نهایتا نحوه دریافت آن بپردازیم.

کد بورسی چیست؟

کد بورسی مثل کد ملی شماست. همان‌طور که هویت شما به عنوان یک ایرانی با کد ملی‌تان مشخص می‌شود، هویت شما در بورس نیز با کد بورسی شما مشخص می‌شود. هر کد بورسی شامل 3 حرف فارسی و 5 عدد می‌باشد که عموما سه حرف فارسی شامل حروف ابتدایی نام خانوادگی شخص موردنظر است. یک نمونه کد بورسی بصورت “ایر 98098” است.

مدارک لازم

1. کارت ملی
2. شماره موبایل تحت مالکیت فرد (شماره موبایل باید به نام شخص ثبت‌نام کننده باشد)
3. شماره حساب بانکی به نام فرد موردنظر و شماره شبا حساب بانکی

حداقل سن و حداقل مدرک تحصیلی

قبلا حداقل مدرک تحصیلی موردنیاز برای ثبت نام در بورس، دیپلم بود. اما به تازگی این قانون حذف شده است و تمامی افراد می‌توانند در بورس ثبت‌نام کنند و هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد! صرفا سن فرد باید بالای 18 سال باشد. اما افراد زیر 18 سال هم می‌توانند با حضور والدین‌شان در شعب کارگزاری نسبت به دریافت کد بورسی اقدام کنند.

نحوه دریافت کد بورسی چگونه است؟

تنها کاری که برای دریافت کد بورسی باید انجام دهید ثبت‌نام در سامانه سجام است. در واقع براحتی با ثبت‌نام در سامانه سجام و احراز هویت، نهایتا بعد از 48 ساعت کد بورسی شما صادر می‌شود. البته بعد از ثبت‌نام در سجام و دریافت کد بورسی، باید در یک کارگزاری نیز ثبت‌نام کنید. چرا که خرید و فروش سهام بصورت مستقیم از سازمان بورس وجود ندارد! و کارگزاری‌ها به عنوان واسطه بین شما و سازمان بورس هستند.

بنابراین برای ورود به بازار بورس و خرید و فروش سهام شما 4 مرحله در پیش رو دارید:

1. ثبت‌نام در سجام جهت دریافت کد بورسی
2. ثبت‌نام در یک کارگزاری جهت دریافت نام کاربری و رمز عبور سامانه معاملات آنلاین
3. احراز هویت (حضوری – غیرحضوری)
4. شروع خرید و فروش سهام بصورت آنلاین

بعد از ثبت‌نام در کارگزاری، یک “نام کابری(Username)” و “رمز عبور (Password)” برای شما صادر میشود که این نام کاربری هیچ ارتباطی با کد بورسی شما ندارد. شما با استفاده از این نام کاربری و رمز عبور می‌توانید وارد سیستم معاملات آنلاین کارگزاری‌تان شده و نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنید.

تذکر: از آنجایی که ثبت‌نام در سجام و ثبت‌نام در کارگزاری هر دو نیاز به احراز هویت دارد، شما می‌توانید ابتدا در سجام و سپس در کارگزاری مدنظرتان ثبت‌نام کنید و بعد از آن جهت احراز هویت هر دو به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنید. البته در حال حاضر امکان احراز هویت غیر حضوری (الکترونیکی) نیز وجود دارد.

سجام چیست؟

از سال 97 سازمان بورس سامانه‌ای به نام “سجام” یا همان “سامانه جامع اطلاعات مشتریان” را راه‌اندازی کرد. تمامی سرمایه‌گذاران بازار بورس اعم از حقیقی و حقوقی باید در این سامانه ثبت‌نام کنند. در مقاله زیر تمامی مراحل ثبت‌نام در سجام بصورت گام به گام و تصویری توضیح داده شده است. بنابراین جهت دریافت کد بورسی مقاله زیر را بصورت کامل مطالعه بفرمایید و در سجام ثبت نام بفرمایید تا کد بورسی برای شما حداکثر در 1 هفته صادر شود.

 آموزش ثبت نام در سجام 

پس از ثبت‌نام در سامانه سجام و احراز هویت (توسط دفاتر پیشخوان یا بصورت آنلاین) شما دو راه برای ثبت‌نام در کارگزاری دارید: 1. مراجعه حضوری به نمایندگی کارگزاری موردنظرتان؛ 2. ثبت‌نام اینترنتی در کارگزاری موردنظرتان.

نحوه احراز هویت سجام

2 روش برای احراز هویت وجود دارد:

1. مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت
2. احراز هویت الکترونیکی

برای اطلاع از اپلیکیشن و سایت‌های طرف قرارداد با سازمان بورس به صفحه “احراز هویت الکترونیکی سجام” مراجعه کنید. برخی از کارگزاری‌ها مرحله ثبت‌نام در سجام و احراز هویت را برای شما انجام می‌دهند. به شما پیشنهاد می‌کنیم ابتدا در سجام و کارگزاری مفید ثبت‌نام کنید. سپس از احراز هویت غیر حضوری سجام کارگزاری مفید استفاده کنید.

نکته: کد بورسی مثل کد ملی کاملا منحصر به فرد است و هر فرد می‌تواند تنها یک کد بورسی داشته باشد. وقتی کد بورسی برای شما صادر شود این کد معرف شما در بورس است. شما می‌توانید در تمام کارگزاری‌های مورد تایید سازمان بورس (که بیش از 100 کارگزاری است) ثبت‌نام کنید و از خدمات آنها بطور همزمان (البته با شرایط خاص) استفاده کنید! هر کارگزاری یک نام کاربری و رمز عبور مخصوص به شما می‌دهد که ارتباطی با کد بورسی شما ندارد. کد بورسی شما در تمام کارگزاری‌ها یکسان است. بعد از دریافت کد بورسی و ثبت‌نام در یک کارگزاری می‌توانید نسبت به خرید و فروش سهام در بازار بورس، فرابورس و … اقدام کنید.

هزینه صدور کد بورسی چقدر است؟

همان‌طور که گفته شد برای دریافت کد بورسی باید ابتدا در سجام ثبت نام کنید که هنگام ثبت‌نام، مبلغ 10 هزار تومان از شما دریافت می‌شود. مدنظر داشته باشید که ثبت‌نام در کارگزاری‌ها رایگان است. شاید برایتان سوال پیش بیاید که پس سود کارگزاری‌ها کجاست؟ در هر خرید و فروش سهام تقریبا 1.05% از پول شما صرف کارمزد کارگزاری و مالیات خواهد شد.

نکته: اگر قبلا در بورس ثبت نام کردید و کد بورسی خود را فراموش کردید اصلا نگران نباشید! با مراجعه به یک کارگزاری و ارائه اطلاعات شخصی خود (کد ملی) به راحتی می‌توانید نسبت به بازیابی آن اقدام کنید. کد بورسی دقیقا مشابه کد ملی شماست! وقتی برای اولین بار برای شما صادر شود تا آخر عمر شما هیچ انقضایی نخواهد داشت!

نحوه ثبت نام در یک کارگزاری

کارگزاری بورس (Broker) در واقع واسط بین معامله‌گران و سازمان بورس است. در واقع برای خرید و فروش سهام در بورس بایستی از طریق کارگزاری اقدام کنید. انتخاب کارگزار مطمئن یکی از اصول اولیه ورود به بورس است. تمامی کارگزاری های مورد تایید سازمان بورس توسط این سازمان رتبه‌بندی شده‌اند. کارگزاری‌های “رتبه الف” همان‌طور که از اسم‌شان پیداست کارگزاری‌های بهتری هستند و خدمات بیشتری به شما ارائه می‌دهند. کارگزاری های مفید و آگاه جز کارگزاری های معتبر ایران هستند که میتوانید از خدمات آنها جهت خرید و فروش سهام استفاده کنید.

نحوه ثبت‌نام در کارگزاری های مختلف با توجه به کارگزاری موردنظرتان می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال ثبت‌نام در کارگزاری مفید تنها با چند کلیک انجام می‌شود. همچنین کارگزاری مفید احراز هویت الکترونیکی نیز دارد. بنابراین براحتی می‌توانید بصورت آنلاین نسبت به ثبت‌نام و احراز هویت غیر حضوری جهت دریافت کد بورسی در کارگزاری مفید اقدام کنید.